Lokacin sanyi, wani yanayi da ke zuwa da abubuwan ban sha'awa musamman a kasar Hausa. Haka kuma yana zuwa da tarin al'adu masu burgewa. Masu magana da harshen Hausa suna raba lokacin sanyi cikin sauƙaƙan matakai, kowannensu yana da nasa suna:
· Hunturu: Kalmar gama-gari don bayyana lokacin sanyi.·
Kaka: Wannan shi ne farkon lokacin sanyi, watau lokacin girbi. Dabbobi sukan yi ƙiba, 'ya'yan itatuwa birjik a ko'ina, sannan akan sami ƙura sosai a sararin samaniya.
· Bazara: Wannan shi ne ƙarshen lokacin sanyi kuma farkon lokacin rani. Lokaci ne da ciyayi ke da tsiro kadan, itatuwa kuma suka fara yin furanni.
SUTURA A LOKACIN SANYI
Dangane da yanayin sanyi, Hausawa suna da kayan sawa na musamman:
· Rigar Sanyi: Wata riga mai kauri da ake sawa a kan rigar talalar yau da kullum (babbar riga). Tana da tsayi har zuwa ƙafafu kuma an yi ta dinki da yawa don kariya daga sanyi.
· Rawani: Wannan shi ne kayan sawa na musamman da ake sanyawa a saman kai domin kariya daga sanyin jiki. Ana yin su ne da ulu ko auduga mai kauri, kuma ana sawa a kai da wuya don samun zafi ko gumi.
· Wando mai kauri: Ana sanya shi a ƙarƙashin wando na yau da kullun.
. Abinci Mai Dumi da Zafi
Lokacin sanyi shi ne lokacin da ake sha'awar abinci mai dumi da zafi domin kariya daga sanyi. Wasu abinci na hunturu sun haɗa da:
· Miyar Taushe: Miyar wake mai yawa da ake ci da gero ko masa. Tana da zafi kuma mai cika.
· Koko: Oat ko millet porridge. Ana shayar da shi mai zafi da safe, galenti tare da nono ko kuma sukari.
· Gyanwo: Wani abinci mai zafi da ake yi da garin rogo, yana kama da tuwo amma ana ci da miya mai yaji.
. AL'ADUN ZAMANTAKEWA
Lokacin sanyi yana kawo sauyi a cikin al'adun zamantakewa:
· Zama a Cikin Gida: Saboda sanyin dare, mutane suna ƙara yawan zama a cikin gidajensu. Wannan lokaci ne na haɗin kan iyali.
· Walwala: A daren sanyi, yara da kananan matasa na yin zango a wurare masu zafi kamar wajen tanderu ko cikin ɗakuna, suna ta labari da wasa don ɗaukar hankalin juna.
Dandano da Waƙoƙi
Lokacin sanyi ya zama wani ma'ana a cikin wakokin Hausa, galibi ana nuna shi a matsayin lokacin natsuwa, jin daɗi, ko kuma a matsayin misali na ƙanƙanin da za a iya jurewa.
A wakokin,ana iya ambaton "Sanyi" a matsayin wani abu mai ƙyama, amma kuma ana iya amfani da shi a cikin waƙoƙin soyayya don nuna tsananin soyayya, kamar yadda ake cewa, "Soyayyata tana kama da hunturu," watau ba ta da rauni, tana da ƙarfi.
Karin Magana (Proverb)
Akwai karin magana da yawa da suka shafi lokacin sanyi, kamar su:
· "Hunturu rana, bazara dare." Wannan karin magana tana nufin komai na da ƙarshensa. Lokacin sanyi (hunturu) zai ƙare, kuma zai zo rani (bazara). Ana amfani da ita don ba da kwarin gwiwa cewa wahala ba za ta dawwama ba.
Kodayake lokacin sanyi na iya zama da wahala, al'ummar Hausa sun ɗauke shi a matsayin wani ɓangare na dabi'ar rayuwa. Suna amfani da hikima, fasaha, da abinci don yin ado da juriya har karshen lokacin.